"jumping the shark"

අපි දැකල තියෙනවා සමහර අපි ආසාවෙන් බලපු ටීවි සීරීස් කාලයක් යද්දි චොර වෙලා යනව. මොකක් හරි හේතුවක් නිසා මිනිස්සුන්ට එපා වෙලා ජනප්‍රියත්වය නැතිවේගෙන යනව. ඔන්න ඔහොම බහින කලාවෙ යන ටීවී ෂෝ, ආපහු Up කරල ගන්න සමහර විට ඒ ටීවි සීරීස් හදන අය මොනා හරි අමුතු දෙයක් කරල බලනවා... ඒ කියන්නෙ සාමාන්‍යයෙන් ප්‍රේක්ෂකයන් ඒකෙන් බලාපොරොත්තු නොවෙන ජාතියෙ දෙයක්...නිකං twist එකක් වගේ. ඉතිං එහෙම කරන්න ගිහින් අර තිබ්බ තත්ත්වෙත් නැති වෙලා නිකං ඇදගෙන නෑමක් වගේ වුනොත් අන්න ඒකට කියන නිකං ප්‍රස්ථා පිරුළක් වගේ එකක් තියෙනවා, "jumping the shark" කියල .
(සමහර විට, ලොකු අවුලක් නැතුව හොඳට තිබ්බ කතා, තව හිට් කරන්න ගිහිල්ලා ඇණ ගත්තමත් මේක කියනව)

මේ වගේ පිරුළු හැදෙන්නේ බටහිර රටවල් වල තමා... මොකද එහෙනෙ ටීවි සීරීස්, ෆිල්ම්ස් සම්බන්ධ ලොකු ඉතිහාසයක් වගේම සංස්කෘතියක් තියෙන්නෙ. ඉතිං මේ වගේ phrases "coin" වෙන්නෙත් ඒ රටවල් වල.

ඉතිං මොකද්ද මේ ජම්පින් ද ශාක් කියන්නෙ? කොහොමද ඒ නම වැටුණෙ?

1970 ගණන් වල ඉඳල අසූ ගණන් වෙනකම් ඇමරිකාවෙ විකාශනය වෙච්චි Happy Days කියන සිට්කොම් එකක් තමා මේකට මුල් වෙන්නෙ. සිට්කොම් කියන්නෙ situation comedy කියන එකනෙ. ඒ කියන්නෙ මේක සරල විහිලු තියෙන ටෙලිනාට්‍යක්. ඉතිං මේකෙ ජනප්‍රිය බව අඩුවේගන යද්දි ඒක හදපු අය, අමුතු වැඩක් කරන්න තීරණය කලා. ඒ තමා මේකෙ ඉන්න ෆ්‍රොන්සි කියන චරිතය , skiing තරඟයකට ගිහින්, මුහුදෙ ඉන්න මෝරු ඉන්න තැනකට උඩින් skiing වලින් පනින සීන් එකක් කරන එක. (කියනවට වඩා ලේසි මේක යූ ටියුබ් බලන්න) ඉතිං මේ වගේ ඇක්ෂන් සීන් එකක් මිනිස්සු කිසිසේත්ම අර වගේ සිට්කොම් එකකින් බලාපොරොත්තු වෙන්නෙ නෑනෙ ... ඒක නිසාම මේක කට්ටියම බැලුව. ෂෝ එකේ ඒ එපියෙ රේටින්ග්ස් වැඩිවුනා. ඒත් සමස්තයක් විදිහට ෂෝ එක ඩවුන්ද පල්ලම් යන එක නම් නතර කරන්න බැරිවුණා මොකද ඉතිං මිනිස්සු සිට්කොම් එහෙකින් බලාපොරොත්තු වෙන්නෙ ඔය විදිහෙ ඇක්ෂන් නොවෙන නිසා. ඔය මෝර උඩින් පනින සීන් එකෙන් තමා jumping the shark කියන phrase එක ඇති වුනේ....

ඒක ගැන කියද්දී නොකියා බැරි ඔය වගේ තව එකක් තියෙනවා, "nuke the fridge" කියල. මේක නම් ගොඩක් අය දන්නවත් ඇති. මේක පාවිච්චි වෙන්නෙ චිත්‍රපට සම්බන්ධයෙන්. ඒ කියන්නෙ කාලයක් ජනප්‍රිය වෙලා තිබිලා ක්‍රමයෙන් ජනප්‍රියත්වය අඩු වීගෙන යන ෆිල්ම් ෆ්‍රැන්චයිස් එකක්, ආපහු මිනිස්සු අතරට ගෙනියන්න කරන "ඩෙස්පරේට්" උත්සාහයක් සහ ඒ උත්සාහයෙදි චොර sequels හදල අර ඩවුන් වෙලා තියෙන එක තවත් වණ කර ගැනීමේ අවස්තාවන් තමා මෙහෙම හැඳින්වෙන්නේ....

හරි ඉතිං මොකද්ද මේ පිරුළෙ ඉතිහාස කතාව ?

මේක එන්නෙ අර Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull කියල හදපු ඉන්දියානා ජෝන්ස් එකේ හතර වෙනි ෆිල්ම් එකෙන්. ඕකෙ සීන් එකක් තියෙනවා න්‍යෂ්ටික බෝම්බයක් පිපිරෙන. ඉතිං ප්‍රධාන චරිතය නොහොත් ඉන්ඩියානා ජෝන්ස්, ඒකෙන් බේරෙන්නෙ ෆ්‍රිජ් එකක් ඇතුලට ගිහිල්ලා දොර වහගැනීමෙන්..!

ෆිල්ම් එක රිලීස් වුනැයින් පස්සෙ ෆිල්ම් එකටත් වඩා හැමෝම කතා වුනේ මේ සීන් එක ගැන. මොකද ඒක විද්‍යාත්මක පැත්තෙන් බැලුවම අන්තිම ගොබ්බ සීන් එකක්. අනික මේක ඩිරෙක්ට් කලේ ස්පිල්බර්ග්... ඉතිං ඕක එයාගෙන්ම අහල තිබ්බ වතාවක්. එතකොට එයා කියල තිබ්බෙ, "ඒක මගේ මෝඩ අදහසක්"(my silly idea) කියලයි... හැබැයි, ඔයින් මෙයින් හොලිවුඩ් වලට ඒ වගේ phrase එකක් හඳුන්වා දෙන්න ලැබීම ගැන තමන් සතුටු වෙන බවත් ඔහු කියල තිබ්බා.

ඔය ෆිල්ම් එකේ executive producer වුනේ ජෝජ් ලූකාස්. එයා නම් කියල තිබ්බෙ, ඒ මෝඩ අදහසෙ සම්පුර්ණ වගකීම ස්පිල්බර්ග්ට විතරක් දෙන්න බැරි බවත්, එක්සකටිව් ප්‍රඩියුසර් විදිහට ඒකට තමන්ගේ වගකීමකුත් තියෙන නිසා, අර phrase එකේ credit එකෙන් කොටසක් තමන්ටත් හිමි බවත්....😄